Status van kankerimmunotherapie in België na twee jaar: Tumorreductie van 40% bij melanoom en daling van de mortaliteit met 50% bij longkanker

Immunotherapie zorgt voor ongeveer 11.000 extra levensjaren in vergelijking met de standaardbehandelingen; en voor een ongeëvenaarde levenskwaliteit omdat de behandeling veel beter wordt verdragen.

Het leven van Valérie hing aan een zijden draadje. In 2011 voelt ze een knobbeltje in haar rug. Enige tijd later valt de diagnose: ze heeft een melanoom, een bijzonder agressieve vorm van huidkanker. “Ik kwam juist uit de bioscoop toen het ziekenhuis me belde met het verschrikkelijke verdict. Tijdens de consultatie heeft de arts me uitgelegd dat we geen tijd mochten verliezen. De behandeling moest onmiddellijk worden gestart. Na 60 bestralingen voelde ik een nieuwe knobbel, dit keer ter hoogte van mijn hals. De kanker zaaide langzaam maar zeker uit. Het ziekenhuis waar ik toen werd opgevolgd, liet me weten dat er voor mij geen enkele behandeling meer bestond. Een mokerslag. In juni 2011 heb ik Professor Neyns ontmoet, die aan een nieuwe behandeling werkte en me heeft voorgesteld mee te werken aan de klinische studie. Omdat ik besefte dat ik niets meer te verliezen had, heb ik ermee ingestemd. Elke scan liet een verbetering zien tot op de dag waarop geen enkel spoor van de ziekte meer te zien was: ik had mijn kanker overwonnen! Ik ben sinds 3 jaar in complete remissie. Het was een zware beproeving, ook psychologisch. Ik had nog zoveel dromen. Ik wou trouwen en mama worden. Zonder immunotherapie had ik het niet overleefd en zou mijn zoon Thibault niet geboren zijn. Ikzelf zou er niet meer zijn om erover te praten!” legt Valérie uit.

Immuno-oncologie, 2 jaar later

Sinds twee jaar is immunotherapie in België toegankelijk om enkele van de meest agressieve kankers te behandelen, zoals longkanker en melanoom, waarvoor de levensverwachtingen bedroevend laag waren. In 2016 werd immunotherapie terugbetaald voor een eerste type kanker, melanoom. De belangstelling was groot, want de behandeling van dit soort kanker was de voorbije decennia maar heel weinig geëvolueerd. Immunotherapie, die erin bestaat het immuunsysteem aan te wakkeren zodat het de kankercellen bestrijdt zonder hierbij de gezonde cellen te beschadigen, kondigde een ware revolutie aan in de behandeling van verschillende kankers. De verwachtingen waren dus groot. En tot dusver zijn alle beloftes ingelost. Deze behandeling verhoogt de overlevingskansen van de patiënten in bepaalde gevallen aanzienlijk, biedt hen een betere levenskwaliteit en heeft over het algemeen minder bijwerkingen.

Melanoom: tumor verkleind bij 40% van de patiënten

Immunotherapie verhoogt de overlevingskansen van patiënten met melanoom aanzienlijk en biedt hen een betere levenskwaliteit. De cijfers tonen aan dat de levensverwachting bij gevorderde huidkanker met 2 jaar toeneemt. 50% van de patiënten waren met immunotherapie na 3 jaar nog in leven tegenover 1 jaar met chemotherapie. Ongeziene resultaten voor deze heel agressieve kanker. “De laatste resultaten van de klinische studies en de patiënten in behandeling overtreffen al onze verwachtingen. Bij ongeveer 40% van de behandelde patiënten is de tumor verkleind en bij 10-15% onder hen is hij volledig verdwenen. Bij zowat 30% van de patiënten die zijn behandeld met anti-PD1 in de eerste lijn, evolueert het melanoom niet meer tot 5 jaar na de start van de behandeling”, zegt Professor Bart Neyns, Afdelingshoofd Medische Oncologie in het UZ Brussel.

Longkanker: mortaliteit daalt met 50%

Immunotherapie opent ook nieuwe perspectieven voor de patiënten met longkanker, één van de meest voorkomende en meest dodelijke kankers. De laatste studies wijzen op een daling van de mortaliteit met 50% dankzij immunotherapie. “Dit jaar zijn voor het eerst cijfers gerapporteerd over de overlevingskansen na 5 jaar van een honderdtal patiënten in een fase 1-studie met een anti-PD1: 16% tegenover de verwachte 6%. Immunotherapie geeft longkankerpatiënten duidelijk nieuwe hoop. De komende jaren zal de nadruk meer komen te liggen op het aanwenden van biomarkers om de patiënt beter te selecteren, het aanwenden van combinatietherapie en het uittesten van andere immunologische werkingsmechanismen. Dit alles om de respons en overlevingskansen te verbeteren”, zegt Professor Thierry Pieters, pneumo-oncoloog aan de Cliniques Universitaires Saint-Luc.

De draad weer opnemen en essentiële psychologische ondersteuning

Een goede begeleiding en omkadering van de patiënt op psychosociaal vlak zijn en blijven noodzakelijk om de levenskwaliteit te verbeteren. “De aanpak van kanker is meer dan het louter toedienen van een oncologische behandeling. De psychologische ondersteuning is cruciaal. De draad weer opnemen na oog in oog te hebben gestaan met de dood vraagt een specifieke psychologische opvolging. De patiënt moet maximaal worden ondersteund, geïnformeerd en begeleid, niet enkel tijdens zijn ziekte maar ook na zijn genezing. De mogelijk positieve gevolgen ervan kunnen zijn leven en toekomstperspectieven immers aanzienlijk veranderen”, zegt Dr. Anne Rogiers, Adjunct-kliniekhoofd, Dienst Psychiatrie en medische psychologie, CHU Brugmann.

Ruim 11.000 extra levensjaren

“We hebben deelgenomen aan een onderzoek naar de gezondheidsimpact van immunotherapie voor België. De gezondheidswinst voor de kankerpatiënten behandeld met immunotherapie is erg indrukwekkend: er kunnen de komende 5 jaar meer dan 11.000 levensjaren gewonnen worden in vergelijking met standaardbehandelingen. Bovendien bieden deze extra jaren ook een heel goede levenskwaliteit. Volgens de cijfers van deze studie zouden ongeveer 22.000 andere patiënten de komende 5 jaar immunotherapie moeten kunnen volgen. Tussen 2018 en 2022 zal immunotherapie tussen 3 en 8% van het totale geneesmiddelenbudget uitmaken. Deze studie helpt om de impact van dergelijke innovatie op populatieniveau beter te begrijpen”, legt Lieven Annemans uit, Professor gezondheidseconomie aan de Faculteit Geneeskunde van de UGent.

Snelle toegang, uitermate belangrijk voor de patiënt

Om immunotherapie in een stroomversnelling te brengen en patiënten in ons land de toegang tot de revolutionaire innovaties te verzekeren, zaten wetenschappers, vertegenwoordigers van patiëntenverenigingen, politici en bedrijven rond de tafel op een parlementaire conferentie over immunotherapie in oncologie. Ine Somers en Jan Vercammen, federale parlementsleden engageren zich: “Kankerbestrijding is een nationale prioriteit. De bijeenkomst van vandaag is een gelegenheid om verschillende spelers in de sector informatie te laten uitwisselen over de nieuwste ontwikkelingen in de behandelingen en na te gaan van welke maatregelen bewezen is dat ze noodzakelijk zijn om de Belgische patiënten de toegang tot die behandelingen te verzekeren. Voor een aantal patiënten dringt de tijd, het is belangrijk hen uitermate snel toegang te verlenen. België is een van de koplopers inzake toegang tot therapeutische innovaties en dat moet zo blijven. We zullen er een prioriteit van maken.”

Contacteer ons
Aurelie Coeckelbergh PRIDE
Over Immunotherapie

Over MSD

Inventing for Life is reeds meer dan een eeuw het credo van MSD. Als toonaangevend wereldwijd biofarmaceutisch bedrijf ontwikkelt MSD innovatieve geneesmiddelen en vaccins voor de meest uitdagende ziekten ter wereld. MSD is de handelsnaam van Merck & Co., Inc., met hoofdkantoor in Kenilworth, NJ, USA. Onze geneesmiddelen op voorschrift, vaccins, biologische therapieën en diergeneesmiddelen, beschikbaar in meer dan 140 landen, bieden innovatieve gezondheidsoplossingen. We zetten ook in om de toegang tot gezondheidszorg te vergroten door middel van ons breed innovatiebeleid, onze programma’s en samenwerkingsverbanden. Meer dan ooit heeft MSD vandaag een voortrekkersrol in de preventie en behandeling van ziekten die mensen en gemeenschappen over de hele wereld bedreigen. Kanker, cardio-metabole aandoeningen, de ziekte van Alzheimer, infectieziekten zoals HIV en Ebola, alsook de aanpak van belangrijke dierenziekten behoren tot onze topprioriteiten.

Voor meer informatie, surf naar www.msd-belgium.com