Een immunotherapie die efficiënter is dan chemotherapie

De Europese Commissie heeft vandaag pembrolizumab goedgekeurd als enige doeltreffende immunotherapie in eerstelijnsbehandeling voor het geavanceerde stadium van de meest voorkomende vorm van longkanker (niet-kleincellige), ongeveer 85% van alle longkankers behoren tot deze categorie. Concreet wil dit zeggen dat patiënten met deze vorm van kanker die over voldoende PD-L1 markers beschikken (eiwitten die de effectiviteit van de behandeling kunnen voorspellen), zich niet meer eerst met chemotherapie moeten laten behandelen, maar direct toegang krijgen tot een behandeling met pembrolizumab.

Binnenkort in België?

Pembrolizumab, geproduceerd door het laboratorium MSD, is de enige immunotherapie die zijn doeltreffendheid bewezen heeft als eerstelijnsbehandeling voor de geavanceerde vorm van niet-kleincellige longkanker (NSCLC). "Onze klinische studie KEYNOTE-024 is gebaseerd op een voorspellende marker, het PD-L1 eiwit, die de effectiviteit van de behandeling voorspelt”, legt Clarisse Lhoste uit, Managing Director van MSD Belgium. “Bij patiënten met een geavanceerde vorm van niet-kleincellige longkanker waarvan de tumorcellen hoge niveaus van PD-L1 eiwitten bevatten (≥50%), is onze behandeling beter dan chemotherapie. Wij zijn dan ook heel tevreden met het besluit van de Europese Commissie. We werken nauw samen met het RIZIV en het ministerie van Volksgezondheid, zodat we deze nieuwe goedgekeurde behandeling zo snel mogelijk kunnen laten terugbetalen in België.”

Longkanker: een moeilijke strijd

In België worden er elk jaar ongeveer 8.000 nieuwe gevallen van longkanker gediagnosticeerd (2). We onderscheiden 2 grote types van longkanker: niet-kleincellige kankers (ongeveer 85%) en kleincellige kankers (ongeveer 15%). Over het algemeen is de prognose van longkanker slecht: van alle kankers is het in ons land de nummer één doodsoorzaak bij mannen en de nummer twee bij vrouwen. In België is de overlevingskans na 5 jaar maar 15,8% voor mannelijke patiënten met longkanker en 22,6% bij vrouwelijke patiënten. Bovendien worden 70% van de longkankers pas ontdekt in een geavanceerd stadium (III of IV) (3). In stadium IV daalt de overlevingskans na 5 jaar drastisch tot amper 1% (4). De komst van immunotherapie voor de behandeling van niet-kleincellige longkanker en het feit dat immunotherapie steeds meer in de richting van een standaardbehandeling voor de bestrijding van geavanceerde kankers evolueert, kan hier echt het verschil maken.

Overlevingskansen significant beter dan bij chemotherapie

Professor Thierry Pieters, pneumoloog in het Universitair Ziekenhuis Saint-Luc, verklaart: "Het gaat hier om een historische goedkeuring voor de immunotherapie, het wijst op een paradigmaverschuiving in onze therapeutische benadering van kanker. Bij ongeveer één op drie longkankerpatiënten is het PD-L1 niveau heel hoog. Voor hen zal immunotherapie nu de standaardbehandeling worden, waardoor hun overlevingskans stijgt. De resultaten van de KEYNOTE-024 studie laten een significant langere progressievrije overleving en significant betere totale overleving zien voor pembrolizumab in vergelijking met chemotherapie. En ook de respons was hoger: 45% met pembrolizumab tegenover 28% met chemotherapie. Het risico op progressie van de ziekte wordt gehalveerd, net zoals de ongewenste bijwerkingen. Voor onze patiënten is dit meer dan enkel goed nieuws, het geeft hen opnieuw hoop op overleving...”

Op weg naar gepersonaliseerde geneeskunde

Professor Dr. Johan Vansteenkiste, Respiratoir Oncoloog in het UZ Leuven, verduidelijkt de aanpak van de voorspellende markers: "De komst van immunotherapie bij de behandeling van longkanker wereldwijd is een echte revolutie. Waar de immunotherapie vandaag efficiënter is dan de chemotherapie, heeft het dat te danken aan de gepersonaliseerde aanpak, meer bepaald via de markers die de effectiviteit van de behandeling kunnen voorspellen. Simpel uitgelegd: sommige kankercellen zijn in staat om het immuunsysteem van het lichaam te omzeilen. Deze cellen bevatten dan een specifieke marker, het PD-L1 eiwit. We weten nu dat wanneer het PD-L1 niveau bij de tumorcellen minstens 50% is, de respons hoger zal zijn en de resultaten van de behandeling beter. Met een eenvoudige gevalideerde test kan de arts het percentage van de cellen die PD-L1 eiwitten bevatten bepalen, zodat ze op die manier de behandeling met grootste slaagkans kunnen kiezen. Bij tumoren met een PD-L1 niveau van ten minste 50% in metastatische niet-kleincellige longkanker, weten we vanaf voortaan dat de patiënt een grotere kans heeft op duurzame overleving met immunotherapie dan met chemotherapie."

_{Raadpleeg altijd de bijsluiter alvorens u het geneesmiddel voorschrijft.}

(1) Non-Small Cell Lung Cancer -Union for International Cancer Control - Review of Cancer Medicines on the WHO List of Essential Medicines, 2014
(2) Stichting tegen Kanker, 2011
(3) Belgian Cancer Registry, Cancer Burden in Belgium 2004-2013
(4) “« Lung Carcinoma: Tumors of the Lungs » [archive], Merck Manual Professional Edition, Online edition, page visit 27/01/2016